Polikistik Böbrek Hastalarında Böbrek Nakli
Polikistik Böbrek Hastalarında Böbrek Nakli
Kalıtımsal geçişli bir hastalık olan polikistik böbrek hastalığının görülme sıklığı 1/500 olmaktadır. Son dönem böbrek yetmezliğinin görülme oranı ise yalnızca %3’tür. Erkek ve kadınlarda eşit oranda görülen bir sorundur. Polikistik böbrek hastalığı, sessiz kliniğe sahip bir sorundur. Bu sebeple doktora başvuran kişiler çoğunlukla son dönem böbrek yetmezliği şikayetine sahiptir.
Polikistik böbrek hastalığı anneden ya da babadan çocuğa %50 oranında geçmektedir. Böbrek yetmezliği adı verilen, diyaliz ya da böbrek nakline ihtiyaç duyan kişiler ise bu oran ele alındığında, %10’luk bir orandadır.
Polikistik böbrek hastalarının tedavi olması gereken durumlar :
1) Yüksek tansiyon:
Yüksek tansiyon, hastalığın ilk evresinden itibaren mevcut olabilir. Kimi hastada ciddi oranlarda belirti verirken, kimi hastalarda daha sakin ilerleyebilir. Hipertansiyon yani yüksek tansiyonun mutlaka kontrol altında tutulması ve tedavisinin sağlanması gerekir. Hipertansiyon, polikistik böbrek hastalığını etkileyebilen ciddi bir sorundur.
2) Hematüri:
Hematüri yani idrarda kan görülmesi; idrar yolu taşları ya da idrar yolu enfeksiyonları gibi sebeplerle de görülebilmektedir. Hematüride kanın illa ki idrarda gözle görünür bir şekilde olması gerekmez. İdrar tahlilinde tespit edilen mikroskop seviyesinde de kan görülebilmektedir. Mutlak suretle araştırılması ve tedavisinin sağlanması gerekir.
3) Yan ağrıları:
Polikistik böbrek sorununda çok fazla kist mevcut ise ya da kistler aşırı oranda büyümüş ise yan ağrısı söz konusu olabilir. Böbreğin etrafında yer alan, kapsül adı verilen yağ dokusundan meydana gelen yapı, ağrıya duyarlı bir yapıdır. Şayet kistler kampsülü gerer ise, hasta ağrı duymaya başlayabilir. Bu ağrıyı bel ağrısı ile karıştırabilir. Bunun dışında karın ağrısı da görülebilir.
4) İdrar yolu enfeksiyonları:
Böbreklerde meydana gelen kistler, tübül adı verilen sistemde oluşur. Bu sebeple de kistler büyüdükçe idrar yolunda basıya ya da tıkaca yol açabilir. Bu durumlarda da idrar yolu enfeksiyonu riski artar. Bu sebeple de böbrek taşı oluşumu da tetiklenebilir. Bu durumda tehlike arz eden, nadir görülse de kist içi enfeksiyonların oluşmasıdır. Bu noktada hastaların yapması gereken sıvı tüketimini arttırmak ve hijyene dikkat etmektedir.
Her polikistik böbrek hastası kronik böbrek yetmezliğine sahip değildir!
Bu noktada önemli olan ve dikkat edilmesi gereken her polikistik böbrek hastasının kronik böbrek yetmezliği sebebiyle böbrek nakline ya da diyalize ihtiyacı olmadığıdır. Bunu belirleyen nokta çoğunlukla; etkilenen genetik değişim bölgesinin farklı olmasıdır. Ancak böbrek nakline ihtiyacı olan polikistik hastalarının dikkat etmesi gereken önemli bazı noktalar mevcuttur.
Böbrek nakline ihtiyacı olan polikistik böbrek hastalarının dikkat etmesi gereken noktalar:
Polikistik böbrek hastalarında da, böbrek naklinin başarısı diğer hastalara göre benzer olmaktadır. Bu noktada unutulmaması gereken en önemli şey; akrabalardan böbrek nakli yapılacak ise ilk olarak o kişinin bu hastalığa sahip olup olmadığı çok ciddi ve ayrıntılı bir şekilde araştırılmalıdır.
Böbrek nakli yapılmadan önce kist olan böbreklerin operasyon ile alınması gerekmemektedir. Şayet hastanın böbrekleri aşırı oranlarda büyümüş ya da tedaviye cevap vermeyen enfeksiyonlar mevcut ise nakil yapmadan önce böbreklerin alınması gerekebilir.
Polikistik böbrek hastalarında, barsaklarda divertikül sıklığının yüksek olması ve divertiküller kaynaklı yan etkilerin diğer hastalara göre daha yaygın olması hasebiyle, böbrek nakli yapılmadan önce gerekli durumlarda divertikül taranması gerekebilir.
Tüm polikistik böbrek hastaları için geçerli olan öneriler :
- Tuzdan uzak durun!
Polikistik böbrek hastalığı, hipertansiyonu tetiklemektedir. Bu sebeple de tuzdan uzak durmak oldukça önem teşkil eder. Tuz kullanımı tansiyon gelişimini ve böbrek etkilenimini bozar. Bu sebeple de tüm polikistik böbrek hastalarının uyması gereken kural; tuzdan uzak durmaktır.
- Bol bol su için!
Polikistik böbrek hastalarının bol bol su içmesi, enfeksiyon riskini azaltmak için oldukça önemlidir. Su tüketimi özellikle protein atımı olmayan hastalar için önem teşkil etmektedir.
- Darbelerden kendinizi koruyun!
Spor ya da egzersiz amaçlı olarak darbelerden mutlaka korunmak gerekir. Polikistik böbrek hastaları, kendilerini sırt ve karın darbelerinden korumalıdır. Kistler bu darbelerden hayati risklere sebep olacak kadar etkilenebilir.
- Her ağrı kesiciyi içmeyin!
Şayet ağrı kesici almak durumundaysanız, ilk önce doktorunuzun tavsiye ilaçları için. Bu ilaçlar paracetamol grubundan olacaktır. Bu grup dışındaki ilaçları içmemeniz önerilir.
- Egzersizlerinizi dikkatli yapın!
Yürüyüş gibi daha risksiz sporları tercih etmeniz önemlidir. Bu sayede karın bölgenize ya da sırtınıza darbe almanız riskiniz azalacaktır.
Polikistik böbrek hastalığına sahip olan kişiler; kontrol altında tutularak, sağlıklı beslenerek, düzenli takip ve ilaç kullanımı ile sağlıklı ve uzun bir yaşam sürebilirler.
